Bu içeriğimizde sizlere çeliğin en yaygın kullanım alanlarından birisi olan çelik yapılar ve çelik yapıların tarihi ile ilgili bilmeniz gerekenleri derledik.
Geçen yüzyıla kadar çelik, maliyet fiyatının oldukça yüksek olmasından dolayı, yalnızca askeri alanda kullanılmaktaydı. Hızla gelişen teknolojiyle birlikte çelik, hayatımızın her alanında görülmeye başlanmıştır.
Çelik Yapılar
Günümüzde üretilen çeliğin hemen hemen yarısı inşaat sektörü tarafından kullanılmaktadır. İnşaat sektöründe kullanılan çeliğin yaklaşık %60’ı da binalarda kullanılmaktadır.
İnşaat sektöründe çeliğin tercih edilme nedenleri:
- Yeniden kullanılabilme ve sonsuz geri dönüştürülebilme
- En az %25 geri dönüştürülmüş çelik içerme
- Binalarda ve inşaat projelerinde enerji verimliliği sağlama
- Güçlülük
- Daha az kiriş gerektirme ve daha fazla kullanılabilir açık alan sağlama
- Hafif ve indirgenmiş temeller gerektirme
- Kaynak tasarrufu ve çevre üzerinde daha az olumsuz etki
- Diğer malzemelerle birlikte esneklik
- Sünekliği nedeniyle depreme dayanıklılık
- Prefabrik yapılar için hızlı yerinde inşaat olanağı
- Dayanıklılık
Gelişmiş yüksek mukavemetli çelikler, birçok farklı endüstri dalının yapıtaşını oluşturmaktadır.
Çelik Yapı Çeşitleri
Günümüzde dünyada ve ülkemizde çok farklı çelik yapı çeşitleri ve uygulamaları görmekteyiz. Çelik yapı çeşitlerini genel olarak aşağıdaki gibi listeleyebiliriz.
- Köprüler
- Gökdelenler
- Açık Deniz Petrol Kuleleri
- Demiryolu Vagonları
- Tanklar
- Gemiler
- Nükleer, Termik ve Hidroelektrik Santraller
- Fabrika binaları
- Çelik merdivenler
- Çelik çatılar
Hollanda’da tasarlanmış Yarının Evi olan HoTT; çeliğin gücü, sünekliği ve geri dönüştürülebilirliği (Slimbouwen’in ilkeleri) ile 200 km yarıçapında ve %50 daha az inşaat malzemesi kullanılarak tasarlanmıştır. Yapıda kullanılan çelik, soğuk şekillendirilmiş çelik (Cold Formed Steel, CFS)’tir. CFS, mükemmel derecede termal performans sağlayarak ısı kaybını en aza indirmeye ve pahalı yalıtım ihtiyacını azaltmaya yardımcı olmaktadır. Aynı zamanda çok uzun ömürlüdür, az atık verir, %100 geri dönüştürülebilir ve tekrar kullanılabilir.

Dünya’da İlginç Çelik Yapı Örnekleri
Dünya genelinde çok çeşitli ve ünlü çelik yapı örnekleri mevcuttur. Bu yapılar hem dayanıklılık hem de estetik olarak öne çıkmaktadır. Dünya genelindeki çelik yapı örnekleri aşağıda listelediğimiz gibidir.
426 m Yüksekliğinde Lakhta Center, Rusya
Yüksekliği ve estetik yapısı ile öne çıkan Rusya’da yer alan Lakhta Center iyi bir çelik yapı örneği olarak öne çıkıyor.

Museum of the Future, Dubai
Dubai’de yer alan Geleceğin Müzesi anlamına gelen Museum of the Future, dünyada öne çıkan çelik yapılar arasında yer almaktadır.

Glass Corridor, Çin
Çeliğin binalarda kullanım örnekleri arasında Çin’de yer alan Glass Corridor binası da güzel bir örnek olarak karşımıza çıkmaktadır.

Jewel Changi Waterfall, Singapur
Estetik bir çelik yapı örnek vermek gerekirse Singapur’da yer alan Jewel Changi Waterfall yapısını listede yer alması gerekiyor.

Water Mirror Bridge, Çin
Su Ayna Köprüsü anlamına gelen ve Çin’de yer alan Water Mirror Bridge görselliği ve estetik yapısı ile yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağıdır.

Torre Helea, Meksika
Meksika’da yer alan Torre Helea yapısı da yüksekliği, dayanıklılığı ve estetik mimari yapısı ile dünyadaki çelik yapı örnekleri arasında yer almaktadır.

Çelik Yapıların Tarihi
Çeliğin üretimi ilk kez, 1856 yılında Henry Bessemer tarafından gerçekleştirilmiştir. 1800’lerin ortalarına kadar üretimi oldukça maliyetli olan çelik, Bessemer Değiştirgeci’nin icadıyla daha az maliyetle seri üretimde üretilmeye başlanmıştır.

1889’dan sonra çelik, perçinleme işleminde önemli rol oynamıştır. Aynı zamanda gökdelen çatkılarının yapımında ve betonu donatmada çelikten yararlanılmıştır. Köprülerde çelik kullanımına ise 1891 yılında başlanılmıştır.

1927 yılında özel çeliklerin ve inoxların elde edilişi ile 1928 yılında otojen kaynakla birleştirme, ağırlık ve işçilik bakımından kazanç sağlamıştır. Ayrıca bu olaylar, metal ile cama ağırlık veren mimarlık anlayışının ortaya çıkmasına neden olmuştur.
70’li yılların sonuna doğru, plastik modellenmiş ya da parlak çelik, süsleme sanatlarında önemli bir yer tutmuştur. Önce masa ve sandalyelerin yalnızca ayaklarında kullanılmış; daha sonra düz yüzeyli, net çizgili mobilyalar tümüyle çelikten yapılmaya başlanmıştır. Ayrıca duvar kaplamalarında geniş ölçüde çelikten yararlanılmıştır.
Çeşitli çelik yapı ve çelik konstrüksiyon talepleriniz için hizmetlerimizi inceleyebilir ve bizimle iletişime geçebilirsiniz.