Günümüzde halk tanımıyla çeliklerin en kalitelisi olarak bilinen paslanmaz çeliklerdir ( stainless steel ). Paslanmaz çelik malzemelere bu özelliği veren en önemli element % 10 – % 25 oranındaki Krom ( Cr ) takviyesidir.
Çeliğin yüzeyinde krom oksit bir yapı oluşturarak oksitlenmeyi engellemektedir. Bu tabaka malzemenin mukavemetine dezavantaj oluşturacak herhangi bir etki vermemektedir. Paslanmaz çeliğin bu özelliğine diğer bir olumlu etki ise Nikel ( Ni ) elementi ilavesidir.
Paslanmaz Çelik Nedir?
Paslanmaz diye tabir ettiğimiz çelikler içeriğinde en az % 10 Krom ( Cr ) içeren alaşımlardır. Altını sürekli çizdiğimiz en ayırt edici özelliği oksidasyon direncinin yüksek olmasıdır. Oksidasyon halk tabiriyle paslanmayı ifade etmektedir. Paslanma süreci elektro – kimyasal bir süreç olup çeşitli işlemlerle bu süreç geciktirilmektedir.
Havayla temas eden malzeme yüzeyinde krom – oksit bir ince film oluşturarak bu filmin kimyasal reaksiyonlarda pasiviteyi arttırmasıyla oksitlenmeyi yani paslanmayı önlemektedir.
Paslanmaz çeliğin içine Karbon ( C ), Nikel ( Ni ), Molibden ( Mo ), Sülfür ( S ), Titanyum ( Ti ), Bakır ( Cu ), Vanadyum ( V ), Niobyum ( Nb ), Nitrojen ( N ), Wolfram ( W ), Mangan ( Mn ) gibi elementler ilave edilmesiyle paslanmaz çeliğin çeşitli özellikleri değiştirilebilmektedir.
Paslanmaz Çelik Özellikleri Nelerdir?
Paslanmaz çeliğin özelliklerinin değişimi çoğunlukla içerdiği elementlere bağlıdır. Krom korozyon direnci sağlar. Karbon akma dayanımını ve çekme dayanımını arttırmaktadır. Sonuç olarak paslanmaz çeliğe sertlik katarak dayanımını arttırmaktadır. Nikel, korozyon direnci sağlar. Darbeye bağlı dayanımı arttırır. Silisyum ısıya dayanım özelliğini sağlamaktadır.
Alüminyum ısıya dayanımda tercih edilir. Molibden pasiviteyi güçlendirir. Wolfram karbür oluşturarak mekanik özellikleri arttırır. Mangan malzemenin mukavemetini arttırır. Sülfür paslanmaz çeliklerin kaynaklanabilirliğini düşürmektedir.
Paslanmaz çelikler kolay temizlenmektedir. Bu sebeple medikal alanda ve mutfaklarımızda tercih edilmektedir.
Paslanmaz Çelik Üretiminde Ne Kullanılır?
Paslanmaz çelik malzemeler normal çelik malzemelerden farklı bir üretimi yoktur. İçerik olarak farklılığı bulunmaktadır. Malzemelerin üretiminde electric arc furnace ( elektrikli ark ocağı ) gerekmektedir. Bu fırınlara hurda malzemeler veya ham maddeler koyularak eritilmektedir.
Paslanmaz çeliğin üretiminde olmazsa olmaz element kromdur. En az yaklaşık % 10 krom içermesi gerekmektedir. Üretiminde diğer önemli olan elementler ise molibden, nikel, silikon, kükürt, azottur.
Paslanmaz çeliğin üretilmesi oldukça zordur. Hurdalar toplandıktan sonra metal ergitme ocaklarında eritilir. Eritilen malzemeye elementler eklenerek istenilen kompozisyon sağlanır. Ocaktan sonra taşıyıcılar yardımıyla döküm cihazına götürülür. Sürekli döküm ile malzeme kalıplara döküldükten sonra elde edilen malzeme istenilen şekle getirilir.
Daha sonra paslanmaz çelikler tavlanır, ısıl işlem görüp paketlenir. Çeşitli yüzey işlemleri ve kalite kontrolden geçirildikten sonra insanların kullanımına sunulur.
Bu şekliyle hayatımızda bir çok kullanımı olan paslanmaz çeliklerin hayatımızı oldukça kolaylaştırdığını söylemek gerekir. Özellikle paslanmaz çeliğin her mutfakta olduğunu ve olmaya da devam edeceğini düşünüyoruz.
Her türlü çelik konstrüksiyon talebinizi yüksek kaliteli malzeme seçimi, profesyonel işçilik ve doğru mühendislik ile AS-GER olarak karşılamaktayız. Ücretsiz keşif, fiyat ve daha fazla ayrıntı için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
